Bài viết trước trên Blog về Vật liệu nhựa và vật liệu kim loại sử dụng trong công nghiệp bánh xe cho thấy sự thay thế dần các vật liệu kim loại bằng vật liệu nhựa.
Trong bài viết này ta bàn thêm một chi tiết quan trọng của bánh xe là khóa kép – nó tác có tác dụng khóa chết cổ xoay tròn của đế và chuyển động tròn của bánh xe. Khóa kép này có thể được làm bằng thép hoặc bằng nhựa. 2 loại đều có thiết kế và cơ cấu hoạt động giống nhau, nhưng loại nào thì tốt hơn và bền hơn ?
KHÓA NHỰA
- Chất liệu: PC, PP, PA hoặc ABS.
- Áp dụng cho: hiện chỉ thấy ở mẫu khóa kép với lẫy đặt ở phía trước bánh xe.
VS
KHÓA KIM LOẠI
- Chất liệu: thép, nhôm
- Áp dụng cho: Cả khóa đơn và khóa kép.
Theo lý thuyết đã nêu, khóa nhựa sẽ có ưu thế hơn ở khối lượng, chi phí sản xuất nhưng thực tế lẫy khóa nhỏ nên ưu thế ở đây là có nhưng không lớn. Thậm chí một số hãng như GLOBE và SUPO dùng khóa nhựa với chất liệu là nhựa PC nên khóa nhựa thậm chí đơn giá còn cao hơn khóa thép. Và theo Bánh xe Hào Phong thấy, hiện nay nhiều hãng sản xuất bánh xe cỡ lớn trên thế giới còn nghiên cứu làm ra loại khóa 100% bằng nhựa. Nên xu hướng khóa nhựa sẽ càng phổ biến hơn trong 2 – 3 năm tới.
Độ bền và khả năng chịu kéo, chịu uốn: Lẫy khóa nhựa dầy hơn khóa thép khoảng 2 – 3 lần nên đảm hoạt động tốt với độ bền tương đương khóa thép. Khóa kép dài và hướng ra ngoài nên độ dầy lớn giúp giảm nhẹ thương tích do va chạm.
Xét về hiệu năng hoạt động: khóa thép có ưu thế ban đầu tốt hơn. Vì thép mỏng nên cơ cấu lẫy khóa chỉ yêu cầu lực nhấn nhẹ hơn kha khá so với khóa nhựa. Nhưng xét về lâu dài, khóa thép do tác động vật lý của việc dẫm, tì và trượt làm xước lớp mạ đẩy nhanh quá trình oxy hóa. Tới một mức độ nhất định có thể gẫy, rỉ sét. Khóa nhựa lại chịu mòn, không bị rỉ sét và có thể đảm bảo vận hành bền bỉ và lâu dài.
Giá thành: thường các bánh xe dùng khóa nhựa là loại tốt nên thường thấy là bánh xe khóa nhựa có đơn giá cao hơn khóa thép là đáng kể.
Mẫu mã, kiểu dáng: tất nhiên là khóa nhựa đa dạng và thiết kế đẹp hơn khóa thép rất nhiều. Lý do đơn giản là nhựa dễ làm, khuôn đúc không tốn quá nhiều chi phí và thời gian.
Môi trường ứng dụng: Tùy theo yêu cầu mà khóa nhựa hay khóa thép tốt hơn. VD trong môi trường chịu nước và hóa chất thì khóa nhựa làm tốt hơn. Còn trong điều kiện làm việc chịu nhiệt độ cao và liên tục thì phải dùng nhựa PC loại tốt, nếu dùng kim loại thì tốt nhất là bằng nhôm hợp kim – nhẹ, bền, không rỉ và tản nhiệt tốt. Dùng bằng thép sẽ khiến lẫy khóa nhanh bị oxy hóa mà thép lại giữ nhiệt lâu có thể gây thương tích cho người sử dụng.